Warunki zasiedzenia nieruchomości
Jednym ze sposobów nabycia prawa własności rzeczy jest zasiedzenie nieruchomości. Takie działanie, poczynione nawet w złej wierze, może spowodować, że osoba wskutek nieprzerwanego posiadania nieruchomości stanie się jej właścicielem. Co warto wiedzieć w tej kontrowersyjnej kwestii?
Na czym polega zasiedzenie
Interpretując art. 172 § 1 i 2 Kodeksu Cywilnego, zasiedzenie nieruchomości oznacza nabycie jej własności przez osobę niebędącą wcześniej jej właścicielem. Osoba nabywa prawo do własności nieruchomości poprzez ciągłe w niej przebywanie i użytkowanie w sposób nieprzerwany od dwudziestu lat, a jeśli działał w złej wierze – po upływie lat trzydziestu.
Aby nabyć własność poprzez zasiedzenie nieruchomości, należy użytkować ją w sposób taki, jakby było się jej właścicielem. Mowa tutaj o nieprzerwanym zamieszkiwaniu budynku i nieuiszczaniu opłat za czynsz, sprzątaniu, uprawianiu ziemi rolnej czy opłacaniu podatków od nieruchomości. Osoba, która nie korzysta z nieruchomości w żaden sposób, ale chciałby stać się jej właścicielem (chodzi tu w szczególności o pobliski, nieużytkowany grunt lub nieruchomość w pobliżu własnej posiadłości) nie jest posiadaczem samoistnym. O prawo do nabycia własności nieruchomości nie może również starać się osoba, która użytkuje grunt lub nieruchomość, lecz regularnie płaci czynsz jako najemca lub dzierżawca.
Jakie nieruchomości można zasiedzieć
Prawie do zasiedzenia nieruchomości podlegają grunty oraz budynki. Wyjątek stanowią grunty, które przeznaczono pod budowę dróg publicznych. Istnieje również możliwość zasiedzenia nieruchomości lokalowej. Każdą z powyższych rodzajów nieruchomości można zasiedzieć samodzielnie lub innymi osobami.
Zasiedzenie nieruchomości w dobrej i złej wierze
Użytkownik nieruchomości, który nieświadomie użytkuje ją w sposób nieprzerwany od 20 lat z przekonaniem, że nieruchomość jest jego własnością, może stać się jej właścicielem poprzez zasiedzenie w dobrej wierze.
Nabycie nieruchomości poprzez zasiedzenie w złej wierze następuje w momencie, kiedy osoba świadomie użytkuje nieruchomość wiedząc o tym, że nie jest jej prawowitym właścicielem. Przykładem może być tutaj złośliwy sąsiad, który przez okres 30 lat celowo korzystał z nieruchomości jak właściciel, ukrywając fakt, że nie jest jej prawowitym posiadaczem.
Wniosek o zasiedzenie nieruchomości
Wniosek można złożyć po upływie wspomnianych wyżej 20 lub 30 lat nieprzerwanego użytkowania nieruchomości. Zasiedzenie wówczas powinno być stwierdzone na drodze sądowej. Formularz należy złożyć w Sądzie Rejonowym, właściwym dla swojego miejsca zamieszkania. W treści należy wykazać dokładny adres nieruchomości wraz z wyszczególnieniem numeru działki i numeru Księgi Wieczystej, a także podać dane wszystkich uczestników postępowania. Jeśli sąd orzekł nabycie nieruchomości poprzez jej zasiedzenie, orzeczenie staje się podstawą do wpisania nowego właściciela do Księgi Wieczystej.
Opłata za stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości przez sąd jest stała i wynosi 2 tys. zł bez względu na wartość nieruchomości.